زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

پیشانی مجرمان (قرآن)





مجرمین با علامتی که در چهرهاشان نمودار می‌گردد شناخته می‌شوند، در نتیجه موی جلو سرشان و پاهایشان را می‌گیرند و در آتش می‌اندازند.


۱ - موی بالای پیشانی



افکندن مجرمان به جهنم، با گرفتن موی بالای پیشانی آنان از سوی ماموران جهنم همراه است: «یعرف المجرمون بسیمـهم فیؤخذ بالنوصی والاقدام» بلکه مجرمان با قیافه هایشان شناخته می‌شوند، و آنگاه آنها را با موهای پیش سر، و پاهایشان، می‌گیرند (و به دوزخ می‌افکنند). («نواصی» جمع «ناصیه» به معنای موی بالای پیشانی است. )

۲ - سیمای مجرمان



این آیه در مقام پاسخ از پرسشی تقدیری است، گویا کسی می‌پرسد: خوب وقتی از گناهشان پرسش نمی‌شوند پس از کجا معلوم می‌شود گنهکارند؟ در پاسخ فرموده : مجرمین از سیمایشان شناخته می‌شوند...، و به همین خاطر جمله مورد بحث را با واو عاطفه عطف به ما قبل نکرد، و نفرمود: در آن روز کسی از جن و انس از گناهش سوال نمی‌شود، و مجرمین از سیمایشان شناخته می‌شوند، بلکه بدون واو عاطفه فرمود: مجرمین، تا بفهماند این جمله پاسخ از سوالی است که در کلام نیامده، و منظور از سیما نشانه‌ای است که از چهره مجرمین نمودار است.

۳ - معنای تفسیری آیه



«فیوخذ بالنواصی و الاقدام» - این جمله به خاطر این که حرف فاء بر سرش در آمده، فرع و نتیجه شناسایی مذکور است، و کلمه نواصی جمع ناصیه است، که به معنای موی جلو سر است، و کلمه اقدام جمع قدم است، و جمله «بالنواصی» نائب فاعل جمله «یوخذ» است، معنای تحت اللفظی آن موی جلو سرها گرفته می‌شود است. و معنای آیه این است که : احدی از گناهش پرسش نمی‌شود - مجرمین با علامتی که در چهرهاشان نمودار می‌گردد شناخته می‌شوند، در نتیجه موی جلو سرشان و پاهایشان را می‌گیرند و در آتش می‌اندازند.

۴ - معنای گرفتن موی پیش سر



راغب در مفردات می‌گوید: در اصل به معنی موهای پیش سر و از ماده نصاء (بر وزن نصر) به معنی اتصال و پیوستگی است، و ((اخذ به ناصیه) ) به معنی گرفتن موی پیش سر است، و گاه کنایه از غلبه کامل بر چیزی می‌آید. گرفتن مجرمان با موی پیش سر، و پاها، ممکن است به معنی حقیقی آن باشد که مأموران عذاب این دو را می‌گیرند و آنها را از زمین برداشته، با نهایت ذلت به دوزخ می‌افکنند، و یا کنایه از نهایت ضعف و ناتوانی آنها در چنگال ماءموران عذاب الهی است، که این گروه را با خواری تمام به دوزخ می‌برند، و چه صحنه دردناک و وحشتناکی است آن صحنه؟


۵ - پانویس


 
۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۳۴۴.    
۲. رحمان/سوره۵۵، آیه۴۱.    
۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۹، ص۱۸۰.    
۴. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۴۹۶.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۱۵۶.    
۶. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، ج۷، ص۷۳.    
۷. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، نور الثقلین، ج۵، ص۱۹۶.    
۸. سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدر المنثور، ج۷، ص۷۰۴.    


۶ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۲۸۰، برگرفته از مقاله «پیشانی طغیانگران».    


رده‌های این صفحه : پیشانی | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.